Obligaties: Spread Franse & Duitse rente - Dreigt een nieuwe eurocrisis?
De renteverschillen tussen Frankrijk en Duitsland, gemeten aan de spread van de 10-jarige staatsobligaties, hebben hun hoogste niveau bereikt sinds 2012.
Hoewel deze situatie herinneringen oproept aan de eurocrisis van ruim een decennium geleden, toen de eurozone wankelde onder de druk van oplopende renteverschillen en markten twijfelden aan de levensvatbaarheid van de gemeenschappelijke munt, wordt een nieuwe eurocrisis niet verwacht.
Deze conclusie is gebaseerd op een aantal factoren. De economische situatie binnen de eurozone is nu stabieler, mede door verbeterde mechanismen zoals het Europees Stabiliteitsmechanisme (ESM) en een sterkere coördinatie tussen lidstaten.
Daarnaast blijft de Europese Centrale Bank (ECB) een belangrijke rol spelen in het onder controle houden van spanningen op de obligatiemarkten door middel van beleidsmaatregelen zoals rentesturing en het aankopen van staatsobligaties.
Hoewel de huidige renteverschillen aandacht verdienen zijn de economische fundamentals van de eurozone sterker zijn dan tijdens de vorige crisis. Dit draagt bij aan het vertrouwen dat de gemeenschappelijke munt bestand is tegen de huidige uitdagingen.
Echter, dat is geen garantie als er geen actie wordt genomen door de Europese landen om zich te houden aan de regels. Maar voor nu wordt en geen nieuwe crisis verwacht. Wel zou de euro bij meer stress kunnen dalen.
De lessen van 2012: "Whatever it takes"
In 2012 stond de eurozone op de rand van de afgrond. Landen zoals Griekenland, Italië en Spanje zagen hun rentes tot onhoudbare niveaus stijgen, wat leidde tot zorgen over een mogelijke breuk van de eurozone.
Mario Draghi, destijds voorzitter van de Europese Centrale Bank (ECB), greep in met zijn beroemde belofte om "whatever it takes" te doen om de euro te redden.
Die verklaring, samen met concrete acties zoals het opkopen van staatsobligaties via het Outright Monetary Transactions (OMT)-programma, wist de paniek op de markten te temperen en de cohesie binnen de eurozone te herstellen.
Wat betekent de huidige spread?
De recente stijging van de spread tussen Franse en Duitse 10-jaarsrentes weerspiegelt een groeiende kloof in de perceptie van economische risico's tussen deze twee kernlanden van de eurozone.
Terwijl Duitsland wordt gezien als de ultieme veilige haven dankzij zijn begrotingsdiscipline en economische veerkracht, zijn beleggers bezorgder over Frankrijk, dat kampt met hoge staatsschulden, een gebrek aan hervormingen en een kwetsbaardere economie.
Deze situatie kan worden geïnterpreteerd als een waarschuwingssignaal voor oplopende spanningen binnen de eurozone.
- Hogere financieringskosten voor Frankrijk: Een grotere spread betekent dat Frankrijk meer rente moet betalen om geld te lenen. Dit zet druk op de staatsfinanciën, die al te lijden hebben onder de nasleep van de coronapandemie en de energietransitie.
- Fragmentatie in de eurozone: Het uiteenlopen van rentes maakt de monetaire unie minder efficiënt en versterkt de ongelijkheid tussen sterke en zwakke economieën. Dit kan leiden tot politieke spanningen en wantrouwen binnen de eurozone.
ECB: opnieuw ingrijpen?
De ECB, onder leiding van Christine Lagarde, heeft al instrumenten ontwikkeld om een herhaling van de eurocrisis te voorkomen, zoals het Transmission Protection Instrument (TPI). Dit programma stelt de ECB in staat om gericht staatsobligaties van kwetsbare eurolanden op te kopen om te voorkomen dat de rentes te veel uiteenlopen.
Toch is de drempel om in te grijpen hoog. Lagarde heeft benadrukt dat landen eerst hun eigen verantwoordelijkheid moeten nemen, zoals het terugdringen van tekorten en het bevorderen van economische groei. Alleen als de financiële stabiliteit in gevaar komt, zal de ECB waarschijnlijk opnieuw optreden.
Zijn we op weg naar een nieuwe eurocrisis?
Hoewel de huidige situatie zorgwekkend is, is het belangrijk om te erkennen dat de eurozone sterker staat dan in 2012. Banken zijn beter gekapitaliseerd, de ECB heeft meer instrumenten tot haar beschikking, en er is meer politieke bereidheid om samen te werken.
Toch blijft het oplopen van de spread een risico dat niet mag worden genegeerd. Het benadrukt de noodzaak voor landen als Frankrijk om structurele hervormingen door te voeren en begrotingsdiscipline te tonen.
Conclusie
De oplopende spread tussen Franse en Duitse staatsobligaties herinnert ons eraan hoe kwetsbaar de eurozone blijft voor economische en politieke schokken. Hoewel een herhaling van de eurocrisis niet direct op de loer ligt, zou de ECB wel eens opnieuw het "whatever it takes"-mantra moeten aanhalen om de stabiliteit van de eurozone te garanderen. Het is nu aan Frankrijk en andere landen om te laten zien dat ze lessen hebben getrokken uit het verleden.
Disclaimer Aan de door ons opgestelde informatie kan op geen enkele wijze rechten worden ontleend. Alle door ons verstrekte informatie en analyses zijn geheel vrijblijvend. Alle consequenties van het op welke wijze dan ook toepassen van de informatie blijven volledig voor uw eigen rekening.
Wij aanvaarden geen aansprakelijkheid voor de mogelijke gevolgen of schade die zouden kunnen voortvloeien uit het gebruik van de door ons gepubliceerde informatie. U bent zelf eindverantwoordelijk voor de beslissingen die u neemt met betrekking tot uw beleggingen.
